Dạy con cách quản lý tiền
Giai đoạn đầu tiên: Nhận biết tiền
Ngay khi trẻ bắt đầu tập đi tập nói, cha mẹ người Do Thái đã dạy con cách phân biệt đồng tiền, dạy chúng hiểu rằng tiền có thể mua những thứ chúng muốn và quan trọng hơn là tiền từ đâu mà ra.
Giai đoạn thứ hai: Kỹ năng giữ tiền
Nhiều cha mẹ thường không cho con cái mình quản lý tiền tiêu vặt. Tuy nhiên, cha mẹ người Do Thái lại cho rằng, không cho con cầm tiền khiến trẻ sẽ chỉ biết dựa dẫm vào gia đình.
Khi trẻ em được khoảng 10 tuổi, cha mẹ Do Thái Dạy con cách quản lý tiền bằng cách lập cho chúng một tài khoản riêng với một số tiền nhất định. Họ hướng dẫn con cách chi tiêu và tiết kiệm sao cho thông minh, hiệu quả và khoa học. Con cái từ đó sẽ biết chịu trách nhiệm về hành vi chi tiêu của mình.
Giai đoạn thứ ba: Kỹ năng tự kiếm tiền
Đây là kỹ năng rất quan trọng. Cha mẹ người Do Thái sẽ dạy cho con những quy tắc để kiếm tiền, quy tắc đầu tư và xoay vòng vốn. Họ dạy con những bài học về đồng tiền do chính công sức mình bỏ ra để có được.
Giai đoạn thứ tư: Kỹ năng tự quản lý tài chính
Không chỉ dạy con cách kiếm tiền, mà cha mẹ người Do Thái còn dạy con tiết kiệm tiền ra sao, chi tiêu như thế nào cho hợp lý. Họ dạy con cả những quy cách giao dịch ngân hàng, những mẹo đầu tư thông minh.
Giai đoạn thứ năm: Giải thích Ý nghĩa đằng sau việc quản lý tài chính
Người Do Thái Dạy con cách quản lý tiền không phải để biến chúng thành những cái máy kiếm tiền rồi tiêu tiền, mà mục đích chính là để giúp chúng có cuộc sống tốt đẹp hơn, biết trân trọng đồng tiền cũng như sức lao động con người
Dù ngân sách ban đầu của trẻ chỉ là một ít tiền tiêu vặt, tiền mừng tuổi đầu năm hay tiền người thân tặng cho bé,… Bạn cũng cần hướng dẫn con cách quản lý tài chính đúng đắn, phù hợp và hiệu quả.
Với số tiền nhỏ từ hũ “đầu tư”, bạn có thể hướng dẫn trẻ tự đầu tư thị trường vốn (như chứng khoán, quyền chọn,…), thị trường hàng hóa hay kim loại quý (vàng, bạc..). Với các thị trường này bạn có thể hướng dẫn trẻ tham gia với một số vốn cực kỳ nhỏ đây. Hãy dạy con chỉ được phép đầu tư số tiền được lấy ra từ hũ “đầu tư”. Đây cũng là nguyên tắc về kỷ luật đầu tiên mà con bạn cần phải thấm nhuần. Chúng ta chỉ nên đầu tư số tiền mà khi nếu chúng có mất đi, cuộc sống của chúng ta không bị ảnh hưởng. Vì số tiền đầu tư là số tiền mà bản thân nó có thể mất đi hoặc có thể lấy lại sau một thời điểm không xác định được.
Bạn có thể học cách Dạy con cách quản lý tiền qua các “hũ đựng tiền” của các bà mẹ Mỹ. Mỗi bé sẽ có bốn hũ đựng tiền và mỗi hũ được dán nhãn riêng và chú thích lần lượt với các ý nghĩa như: tiết kiệm, đầu tư, từ thiện và chi tiêu.
Hũ “tiết kiệm” : Bạn nên hướng dẫn trẻ để ít nhất 10% ngân sách vào hũ này nhé. Bố mẹ có thể định hướng hoạt động tiết kiệm của con cho mục tiêu cụ thể nào đó, có thể là mục tiêu ngắn hạn hay dài hạn. Điều này giúp con có thêm động lực để tiết kiệm và giành được thứ mình muốn.
Hũ “đầu tư”: Hũ này cũng sẽ để khoảng 10% ngân sách. Đây là tiền cha mẹ có thể hướng dẫn con đầu tư vào một loại tài sản nào đó.
Hũ “từ thiện”: Hũ này bé cũng bỏ vào 10% ngân sách. Tiền trong hũ này trẻ sẽ dùng cho những người có hoàn cảnh khó khăn, cần giúp đỡ
Hũ “chi tiêu”: Phần tiền còn lại của bé sẽ được cho vào hũ này. Cha mẹ cũng cần lưu ý là luôn nhắc con bỏ tiền vào ba hũ “từ thiện”, “tiết kiệm” và “đầu tư” trước rồi mới cho tiền vào hũ chi tiêu nhé. Và cũng không cho phép con dùng tiền từ ba hũ đó để dùng cho chi tiêu. Việc này giúp con rèn được tính kỷ luật trong vấn đề quản lý tài chính của bản thân
Dạy con cách quản lý tiền bằng 5 chiếc lọ
Để dạy con quản lý tiền bạc khôn ngoan, cha mẹ người Do Thái đã sử dụng 5 chiếc lọ, mỗi lọ đều được dán nhãn tên cẩn thận tương ứng với: chi tiêu hàng ngày, từ thiện, tiết kiệm, đầu tư và đóng thuế nhà nước.
Mỗi lần khi được cha mẹ cho 10 đồng Shekel (tiền Israel), trẻ nhỏ sẽ được dạy bỏ vào mỗi lọ từ thiện, tiết kiệm và đóng thuế 1 đồng, 2 đồng vào lọ đầu tư và 5 đồng còn lại vào lọ chi tiêu hàng ngày.
Sau đó, tiền ở lọ từ thiện để giúp đỡ người khác sẽ được mở vào cuối tuần. Lọ dành đóng thuế sẽ được mở vào cuối tháng. Lọ tiết kiệm chỉ được mở ra vào những dịp đặc biệt như khi gia đình gặp khó khăn hoặc nhà có người bị ốm. Còn Lọ đầu tư chỉ được mở khi nó đã đầy.
Con cái thường sẽ có quyền tự quyết định chi tiêu. Ngay cả khi chúng mắc sai lầm, cha mẹ cũng không can thiệp, mắng mỏ hay giúp đỡ chúng. Trẻ sẽ phải tự học hỏi sau những thất bại. Bằng cách này, chúng sẽ sáng tạo, linh hoạt hơn trong quá trình ra quyết định và chịu trách nhiệm cho hành động của mình.
Nghiên cứu đã chỉ ra, quản lý tiền bạc là một trong những việc khó khăn nhất của cuộc đời người. Khi đã biết cách quản lý tiền bạc đúng đắn, tất cả những việc khác trong cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng giải quyết hơn. Đó là lý do giải thích vì sao trẻ em Do Thái phát triển thành công hơn và có sự hài lòng hơn với cuộc sống. Trong khi hầu hết chúng ta đều đang vật lộn với mớ nợ nần, thì người Do Thái vẫn luôn hài lòng với tài chính và công việc kinh doanh của họ.
Người Do Thái chỉ chiếm 0,2% dân số thế giới, nhưng số người Do Thái giành được giải Nobel lại chiếm tới 20% tổng số giải thưởng toàn thế giới. Người Do Thái đã có những đóng góp không nhỏ cho thành tựu của nhân loại và những bài học của họ rất đáng để chúng ta học hỏi.